Chọn hoa khi đi tảo mộ là vấn đề tâm linh mà mỗi người cần phải chú ý để tránh phạm phải những cấm kỵ đối với người đã khuất. Người xưa quan niệm rằng: “Có thờ có thiêng, có kiêng có lành”, đây là kinh nghiệm được đúc kết từ xưa đến nay mang hàm ý nhắc nhở mỗi một người sống trên đời dẫu không tin hay tin vào tâm linh cũng phải khiêng dè một số “thứ” để tránh gặp phải những xui xẻo đáng tiếc.
Đi tảo mộ – nét văn hóa tâm linh và truyền thống của Việt Nam:
Theo truyền thống dân tộc, mỗi năm vào dịp cúng tiễn ông Công ông Táo về trời (23 tháng Chạp), các gia đình lại sửa soạn ra mộ. Lễ tảo mộ cuối năm tượng trưng cho sự cảm tạ Thổ thần cũng như lời mời gọi gia tiên về ăn Tết cùng con cháu. Đây là một tục lệ đã có từ lâu đời, nói lên truyền thống “uống nước nhớ nguồn” của người Việt, luôn nhớ tới người đã khuất. Vào ngày này, mọi người tiến hành dọn dẹp, làm sạch cỏ, sửa sang lại ngôi mộ. Cùng với đó là bày mâm lễ cúng để báo cao quan thần linh, xin phép tạ mộ cho tổ tiên, người thân của mình.
Con cháu dọn dẹp phong quang phần mộ người mất. Các cụ già khấn cúng mộ gia tiên và mời bậc bề trên về cùng ăn Tết với gia đình. Bậc làm con không chỉ quan tâm đến các cụ gần đời mình mà còn tảo mộ với trưởng họ, trưởng chi. Mâm lễ được chuẩn bị khá đơn giản và thời gian thực hiện cũng nhanh gọn, không cầu kỳ, không màu mè.
Rất nhiều dị bản từ ngày xưa có quy định về những việc cần làm trong ngày tảo mộ cuối năm. Tuy vậy, quy trình thực hiện đã được giảm bớt phần nào. Quan trọng là cái tinh túy, hồn cốt và ý nghĩa của lễ tảo mộ vẫn được truyền dạy từ thế hệ này sang thế hệ khác. Một nét đẹp văn hóa đáng quý mà mỗi người dân Việt Nam cần hiểu rõ và gìn giữ đúng với giá trị tốt đẹp của nhân dân ta.
Đa phần mọi người đều chọn khoảng thời gian từ 7 – 8 giờ sáng để đi ra mộ làm lễ. Sau phần dọn dẹp sẽ là nghi thức bày cúng và dâng hương. Mọi người có mặt trong đoàn đều dâng hương lên bàn thờ tổ cũng như các ngôi mộ.
Chọn hoa khi đi tảo mộ theo kinh nghiệm từ ông cha ngày xưa:
Thông thường, khi đi tảo mộ, người ta thường chọn những loài hoa có màu trắng và có mùi hương thơm nhẹ nhàng như: hoa cúc trắng, hoa bách hợp trắng, hoa hồng trắng, hoa dành dành… Các loài hoa này đều có màu trắng thuần khiết, mộc mạc biểu hiện cho sự tôn kính, hi vọng người đã mất có được sự thoát tục.
Hoa hồng trắng:
Chọn hoa đi tảo mộ có ý nghĩa quan trọng bởi nó thể hiện tấm lòng thành kính, sự nhớ thương đối với người đã khuất. Vì thế, khi đi tảo mộ phải chọn những loài hoa phù hợp, tránh gây phản cảm, đi ngược lại với thuần phong mỹ tục.
Những loài hoa có màu trắng thanh khiết, mộc mạc, màu tím nhẹ nhàng hay màu vàng của hoa cúc được xem là những loài hoa phù hợp nhất. Đặc biệt, chọn hoa không cần quá cầu kỳ, quan trọng nhất vẫn là tấm lòng chân thành của người sống với người đã khuất.
Hoa bách hợp trắng:
Hoa bách hợp trắng chứa đựng ý nghĩa về sự trang nghiêm và thuần khiết. Loài hoa trắng tinh khiết được nhiều người yêu thích nhờ vẻ đẹp thoát tục. Tương truyền rằng, hoa bách hợp ra đời từ những đau thương mà Á Đang và Hạ Hoa tạo nên. Hai người vất vả tìm kiếm Y Điện Viên, cuối cùng tạo ra sự mất mát, thương nhớ. Loài hoa này thường được đặt ở trên phần mộ của người thân, bạn bè, bạn đời.
Hoa cúc trắng:
Hoa cúc trắng với ý nghĩa cao thượng, thanh khiết rất thích hợp để đi viếng, tảo mộ cho người thân, bạn bè. Hoa với ngụ ý thanh tú, đại diện cho sự tôn kính và bày tỏ lòng nhớ thương, hi vọng người đã khuất có một cuộc sống an nhiên.
Hoa cúc vàng:
Nếu người đã mất lúc còn sống thường hay thích một loại hoa nào đó thì cũng hoàn toàn có thể chọn loại hoa đó để dâng lên.
Cần lưu ý: Với những loại hoa có hương thơm quá nồng, màu sắc qua sặc sỡ thì tốt nhất là không nên dâng lên để tránh việc người khác nghĩ rằng bạn thiếu tôn trọng người đã khuất.
Hiện nay, việc chọn hoa đi tảo mộ đã có phần thoáng hơn. Người ta không còn cứng nhắc trong việc phải chọn hoa này, hoa kia mà thay vào đó là chọn hoa tùy thuộc vào lứa tuổi hay sở thích của người đã khuất. Tuy nhiên, cũng phải cân nhắc khi chọn hoa. Chọn những loài hoa có màu sắc trang nhã, nhẹ nhàng, không nên chọn hoa có màu sắc lòe loẹt, sặc sỡ để phù hợp với không gian yên tĩnh nơi nghĩa trang.
>> Xem thêm: Đá mỹ nghệ Đà Nẵng